maandag 18 januari 2010

Duurzame destructie


Het grootste manco van producten die wij in de winkel kopen, is het gebrek aan adequate informatie. Op een pot pindakaas staat wel wat er in zit aan vitamines en koolhydraten, maar niet hoe de pot tot stand is gekomen. Wat niet weet, wat niet deert. Nu hoeft het etiket niet helemaal volgeschreven te worden, maar het zou wél handig zijn als die informatie ergens opgeslagen ligt, toegankelijk is en bijgehouden wordt.

SCHADELIJKE STOFFEN
We moeten ons verdiepen in de toeleveringsketen van een product om een indruk te krijgen van de échte prijs van de producten die wij kopen en van de schadelijke stoffen die erin zijn verwerkt, of die tijdens het productieproces zijn gebruikt. Neem een auto. Reken je alles mee, dan komt die auto veel duurder uit dan het prijskaartje in de showroom vermeldt. Het totale verbruik van energie en water tussen productie en sloop, het ontstaan van fotochemische ozon, de CO2-uitstoot tijdens het rijden en de daaraan gekoppelde bijdrage aan de opwarming van de aarde, de vervuiling van lucht, water en bodem, de productie van gevaarlijk afval... oef...

BIJTENDE SODA
Glazen verpakkingen, bijvoorbeeld die voor pindakaas, zijn in de prijs van het eindproduct opgenomen. Maar voor een veel te klein deel. Dat voel je op je klompen aan, zodra je de levenscyclus analyse van een glazen pot ziet. Voor het produceren van een lege pot - zonder pindakaas dus - zijn spullen nodig van ettelijke tientallen leveranciers. Bijvoorbeeld die van silicazand, bijtende soda, kalksteen, een reeks anorganische chemicaliën en de diensten van leveranciers van elektriciteit en gas. Al die leveranciers doen ook weer aankopen, en zo voort. Bekijken we de dertien belangrijkste processen voor het vervaardigen van glazen potten, dan komen we uit op 1.959 aan elkaar gekoppelde processen en procedures. Voor het maken van bijtende soda heb je bijvoorbeeld nodig: sodium-chloride of zout, kalksteen, vloeibare ammoniak, verschillende brandstoffen en elektriciteit. En dan moeten we ook nog het transport incalculeren. Voor één kilo verpakkingsglas zijn alles bij elkaar 659 verschillende ingrediënten gebruikt, van chroom, zilver en goud tot exotische materialen als krypton en isocyaanzuur, plus maar liefst acht verschillende moleculaire structuren van ethaan. Onder de gebruikte materialen bevinden zich kankerverwekkende stoffen, zoals aromatische koolwaterstoffen. De aardgasovens die voor het smelten van zand tot glas worden gebruikt, branden 24 uur per dag op 1100 ºC.

MILIEUDRUK
Rekenen we alle effecten van productie, opslag en transport mee, dan belast vrijwel elk product het milieu. Hoe harder het bruto binnenlands product (bbp, de maatstaf voor welvaart) groeit, hoe meer het milieu te verduren krijgt. De natuur is weliswaar in staat om aanslagen te neutraliseren, maar niet tot in het oneindige. Er komt een moment dat de mens een té grote wissel trekt op de Aarde en allerlei ecologische systemen. Net zo goed als de olie ooit op zal raken. Wanneer precies, dat weet niemand. Wat weten we eigenlijk wél. Welke leveringen en bewerkingen er ten grondslag liggen aan al die veel te laag geprijsde producten in de vakken van de supermarkt, dat vertelt Super Heijn ons niet. Ook niet dat ons Margootje misschien ziek is van de pot en niet van de pinda’s. Door die oneerlijke producten te verkopen maken supermarkten zich schuldig aan duurzame destructie. Ze zouden de producenten van die producten wat meer onder druk kunnen zetten, in plaats van de consument en het milieu. Verkoopt Super Heijn behalve pindakaas ook nog wat malse biefstukken, dan gaat hij dubbel in de fout. Zo’n koe of stier moet ik weet niet hoeveel hooi eten en water drinken om aan te groeien en toch mals te blijven. De koe mag niet in de buitenlucht komen, want dan wordt ze ziek. Dus moet de boer ook nog eens flink in stallen investeren. Maakt hij een eerlijke rekensom en is Super Heijn bereid die te betalen, dan wordt een eerlijk signaal gegeven aan de consument. ‘Wát?! 22,50 voor twee van die lappies? Zijn ze nu helemaal van de pot gerukt?’ Dan maar bier in karton en een hamburger van soja. En, nog een tip voor 2012: doe de auto maar gerust de deur uit, want 4,50 euro per liter loodvrij is ook geen kattenpis!
Meer op: www.nonfixe.nl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Volgers

Over mij

Mijn foto
Op 11 april 2015 kwam 'Parkinson Hotel' uit. Een uitgave waarin Franky de dialoog aan gaat met Parkie. Zie: http://www.studiononfixe.nl/parkinson-hotel/ Deze blog is een aanvulling hierop. Doel is o.a. de bekendheid met de ziekte te vergroten, ook voor hen die net als ik een ongenode gemene gast herbergen en hun partners. Ik hoop mensen met de ziekte van Parkinson te inspireren om niet bij de pakken neer te zitten. Sinds de diagnose Parkinson’s Disease, voorjaar 2004, strijd ik tegen de ziekte, tegen toenemende medicatie en de bijwerkingen van pillen. Ooit zei een collega dat ik 'sneller typte dan God kon lezen'. Ik was politiek en economisch redacteur van o.a. NRC, Elsevier en Haagse Post (in omgekeerde volgorde). De ziekte van Parkinson staat bekend om haar progressiviteit, de symptomen worden met de tijd erger. Mijn verzet bestond en bestaat uit het trainen van hersenen en lichaam. Ik promoveerde in 2012, voetbal iedere zondag, doe aan Nordic Walking en andere sporten. Ik speel gitaar. En bovenal, ik blijf schrijven. Allemaal dingen die ik graag doe. Op 24 april 2015 onderga ik een 'deep brain stimulation' en schakel ik naar hogere frequenties van levensgenot.